Q. HORATIUS FLACCUS • OPERA ET COMMENTARII
CARM. ICARM. IICARM. IIICARM. IVCARM. SAEC.EP.SERM. ISERM. IIEPIST. IEPIST. IIA. P.

varia lectio et testimonia


opus et commentarii • varialectio et testimonia • prosodia et metra
1      “beatus ille, qui procul negotiis,
 
negotio
 
2       ut prisca gens mortalium,  
3      paterna rura bobus exercet suis
paterna rura bobus exercet suis
 
bubus
exarat
 
4       solutus omni faenore,
 
fenorefoenore
 
5      neque excitatur classico miles truci,  
6       neque horret iratum mare,
neque horret iratum mare,
 
naque
orret
 
7      forumque vitat et superba civium
 
superbia
 
8       potentiorum limina.  
9      ergo aut adulta vitium propagine
ergo aut adulta vitium propagine
 
ut
adultae vitium propagini
 
10       altas maritat populos,
 
altos
 
11      aut in reducta valle mugientium  
12       prospectat errantis greges,
 
errantes
 
13      inutilisque falce ramos amputans
inutilisque falce ramos amputans
 
inutilesqueinutilisveinvictusque
amputantesamputas
 
14       feliciores inserit,  
15      aut pressa puris mella condit amphoris,  
16       aut tondet infirmas ovis.
 
oves
 
17      vel cum decorum mitibus pomis caput
vel cum decorum mitibus pomis caput
vel cum decorum mitibus pomis caput
 
decoris
militibus
capud
 
18       autumnus agris extulit,
autumnus agris extulit,
autumnus agris extulit,
 
autunpnus
agnisarvisuvis
extulit agris
 
19      ut gaudet insitiva decerpens pira,
ut gaudet insitiva decerpens pira,
ut gaudet insitiva decerpens pira,
 
aut
gaudens
decerpit
 
20       certantem et uvam purpurae,
 
purpura
 
21      qua muneretur te, priape, et te, pater
qua muneretur te, priape, et te, pater
 
quis
muneret
 
22       silvane, tutor finium.  
23      libet iacere modo sub antiqua ilice,
 
novus epodos incipit
 
24       modo in tenaci gramine –  
25      labuntur altis interim ripis aquae,
 
rivis
 
26       queruntur in silvis aves,
 
avis
 
27      fontesque lymphis obstrepunt manantibus,
fontesque lymphis obstrepunt manantibus,
fontesque lymphis obstrepunt manantibus,
 
frondesque
limphislynphislyphis
mantibus
 
28       somnos quod invitet levis.
somnos quod invitet levis.
 
sonnos
leves
 
29      at cum tonantis annus hibernus iovis
at cum tonantis annus hibernus iovis
 
aut
hiberni
 
30       imbris nivisque conparat,  
31      aut trudit acris hinc et hinc multa cane
aut trudit acris hinc et hinc multa cane
aut trudit acris hinc et hinc multa cane
 
hinc acris
acresagris
multo
 
32       apros in obstantis plagas,
 
obstantes
 
33      aut amite levi rara tendit retia –
 
tetendit
 
34       turdis edacibus dolos,  
35      pavidumque leporem et advenam laqueo gruem
 
pavidumve
 
36       iucunda captat praemia.
iucunda captat praemia.
 
iocunda
premia
 
37      quis non malarum, quas amor curas habet
 
malorum
 
38       haec inter obliviscitur?  
39      quodsi pudica mulier in partem iuvet
quodsi pudica mulier in partem iuvet
 
quidsi
inparte
 
40       domum atque dulcis liberos,
 
dulces
 
41      sabina qualis, aut perusta solibus  
42       pernicis uxor apuli?  
43      sacrum vetustis exstruat lignis focum
 
sacrum etsacrumque
 
44       lassi sub adventum viri,  
45      claudensque textis cratibus laetum pecus  
46       distenta siccet ubera,  
47      et horna dulci vina promens dolio
 
orna
 
48       dapes inemptas adparet –  
49      non me lucrina iuverint conchylia,
non me lucrina iuverint conchylia,
 
nonne
conchilia
 
50       magisve rhombus, aut scari –
magisve rhombus, aut scari
 
rombus
scauri
 
51      siquos eois intonata fluctibus  
52       hiems ad hoc vertat mare!
hiems ad hoc vertat mare!
 
hiemps
verratvertit
 
53      non afra avis descendat in ventrem meum,  
54       non attagen ionicus,
 
atagen
 
55      iucundior quam lecta de pinguissimis
iucundior quam lecta de pinguissimis
 
locundior
leta deposcimus
 
56       oliva ramis arborum,  
57      aut herba lapathi prata amantis, et gravi
 
lapatipaphati
 
58       malvae salubres corpori,  
59      vel agna festis caesa terminalibus,
 
cesa
 
60       vel haedus ereptus lupo.
vel haedus ereptus lupo.
 
edushedus
hereptus
 
61      has inter epulas ut iuvat pastas ovis
has inter epulas ut iuvat pastas ovis
has inter epulas ut iuvat pastas ovis
 
aepulas
et
oves
 
62       videre properantis domum,
videre properantis domum,
 
properantes
domum properantes
 
63      videre fessos vomerem inversum boves  
64       collo trahentis languido,
 
trahentes
 
65      positosque vernas, ditis examen domus,  
66       circum renidentis lares.”
 
renidentes
 
67      haec ubi locutus faenerator alfius,
haec ubi locutus faenerator alfius,
 
foenerator
alpheusalphius
 
68       iam iam futurus rusticus,  
69      omnem redegit idibus pecuniam,
 
relegit
 
70       quaerit kalendis ponere.
quaerit kalendis ponere.
 
querit
calendis
 

TESTIMONIA


Ln. 1—4. Hildebert. moral. philos. p. 984

Ln. 1—3. ‘bobus pro bovibus. Hor. in epodo: beatus — suis’ Prisc. VII 81

Ln. 1 sq. Isidorus orig. I 38, 24

Ln. 1. Victorin 2527, 2589

Ln. 1. Augustin. de mus V 11, 23

Ln. 1. Terentianus p. 2435

Ln. 1. Victorin. 2584, 2585

Ln. 1. Fortunat. 2692

Ln. 1 praem. ‘secunda’ Victorin. de metr. Hor. 2618

Ln. 1 praem. ‘secunda ode’ Diomed. 528

Ln. 1. ‘beatus — procul’ Plotius 7, 8

Ln. 2. Diomed. 510, 511

Ln. 2. Victorin. 2619

Ln. 3. Abbo Floriacensis c. 7 [Mai auct. class. V 336]

Ln. 3. Victorin. 174

Ln. 5. cf Fortunat. I 3, 3 ‘nec exc: cl: truci miles’

Ln. 7 sq. cf Senec. epist. 68 (7, 6) § 10: ‘pulsare superbas potentiorum fores’

Ln. 8. Porf. ad c. I 35, 22

Ln. 8. cf Martial. XII 18: ‘dum per limina te potentiorum tec.’

Ln. 8. Columell de re rust. I 1: ‘an honestis dixerim mercennarii salutatoris mendacissimum aucupium circumvolitantis limina potentiorum?’

Ln. 8. Claudian. in pr. cons. Stilich. I 42: ‘nullus haerere potentum limimibus’

Ln. 10. Fortunat. 2682

Ln. 10. Eutych. 2185

Ln. 21. ‘munero, sed Hor.: muneretur te Priape’ Diomed. 382

Ln. 28. cf Stat. silv. I 3, 4 ‘teneros invitant murmura somnos’

Ln. 31 sq. ‘venor multis canibus et multo cane, ut Hor.: aut trudit — plagas’ Serv. ad Aen. I 378

Ln. 33 sq. cf Martial. III 58, 26: ‘sed tendit avidis rete subdolum turdis’

Ln. 34. Victorinus 2585

Ln. 34. Fortunat. 2680

Ln. 35. Fortunat. 2693

Ln. 48. ‘hortorum... aeque curam suscipere debebit, ut et quotidiani victus sui levet sumptum et advenienti domino praebeat, quod ait poeta, inemptas ruris dapes’ Columella de re rustic. XI 3

Ln. 49—52. Priscian. VIIII 37, XI 34

Ln. 63 sq. Serv. ad Ecl. 2, 66

Ad graece scripta legenda typus graecus extrahe


GAI M. SEVER • MMDCCLX • MMDCCLXVII